Reklam
Reklam, “insanları gönüllü olarak belli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatlerini bir ürüne, hizmete, fikir ve kuruluşa çekmeye çalışmak, onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerini veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan; iletişim araçlarından yer ya da süre satın almak yoluyla sergilenen ya da başka biçimlerde çoğaltılıp dağıtılan ve bir ücret karşılığı oluşturulduğu belli olan (diğer bir deyimle parasal destek sağlayan kişi ya da kuruluşların kimliği açık olan) “duyuru”dur.
Tarihçiler reklamcılığın MÖ 3000’li yıllara Mısır’da bir papirüs üstüne yazılan ve sahibinin, kaçan kölesine geri dönmesini bildiren duyurusunu ilk yazılı reklam saymalarını kabul ederler. Eski yunanda tellalların esir, sığır gibi satışlarında sokaklarda dolaşarak, mallarını duyuru şiirleriyle övmeleri ise ilk sözlü reklama örnek gösterilebilir.
Ancak modern reklamcılığın ve bugün geçerli olan pazarlama ilkelerinin 1920’li yıllarda var olmaya başladığını söyleyebiliriz. Endüstri üretimi arttıkça serbest piyasa rekabeti sıkılaştı ve firmalar kendileriyle aynı işi yapan rakiplerinin önüne geçip kitleye hitap edebilmek için reklamcılık çalışmalarına başladılar.
Özellikleri
Reklam, pazarlamanın dört bileşeninden biri olan tutundurmanın içinde yer alır. Pazarlamanın diğer bileşenleri ürün, fiyatlandırma ve dağıtımdır.
Günümüzde Philip Kotler sayesinde Satışa dayalı anlayışı (ürün-fiyat-yer-tanıtım), Kotler’in müşteriye odaklı anlayışı, 4C’ye (müşteri için değeri-müşteriye maliyeti-kolaylık-iletişim) kaymıştır.
Reklam, pazarlama ağı içinde belki de en geniş yere sahiptir. Ürünün doğumundan pazara sürülmesine kadar olan süreçte önemli rol oynar. Ürüne aşinalık kazandırılması, tanıtılması ve kullandırılması amaçlarını güder ancak ürün odaklı olması şart değildir. Reklam, markaya değer katmak, markayı konumlandırmak, marka farkındalığı yaratmak, kurumsal olarak izlenim, imaj ve itibar oluşturulmasına yardımcı olmak adına da kullanılabilir. İyi bir reklamın özellikleri;
- İlgi çekici,
- Şaşırtıcı,
- Özgün,
- Duyguları harekete geçiren,
- Bir kere kullanmaya yönlendirici,
Müşteri-marka arasındaki ilişkiyi müşterinin istek ve ihtiyaçlarına göre yönlendirmeyi hedefleyen şeklinde sıralanabilir.
Reklamın yaratıcı ve ticari olmak üzere iki yönü vardır.
Reklamda 5M
Money (Para) : Reklam için harcamayı düşündüğümüz para
Message (Mesaj) : Reklamda vereceğimiz mesaj
Mission (Misyon) : Neden reklam yapıyoruz (Yeni ürün tanıtımı, pazara nüfuz etme, vs.)
Measurement (Ölçüm) : Reklam etkinliğinin ölçümü
Media (Medya) : Medya kullanımı (TV, radyo, gazete, dergi, vs.)
Bir önceki yazımız olan Reklamcılık bölümü mezunları ne iş yapar? başlıklı makalemizde Açık reklam ne demek?, Reklam nedir işlevi ve etkileri nelerdir? ve Reklam nedir ne işe yarar? hakkında bilgiler verilmektedir.
